خبرنامه وب سایت:کلیه بازدید کنندگان گرامی در صورت تمایل می توانند ضمن عضویت در وبلاگ از طریق گزینه تعبیه شده در قسمت سمت چپ وبلاگ ، تحقیقات و دانستنی های خود را در خصوص موضوعات سمت راست وبلاگ ارسال نمایند شایان ذکر است کلیه مطالب ارسالی به نام ارسال کننده در سایت به اجرا در می آید .
برچسب‌ها:
عراقی‌ها برای تصرف آبادان در 8 آبان 1359 در منطقه ذوالفقاری روی رودخانه بهمنشیر پل شناور نصب کرده و با عبور دادن قسمتی از نیروهای خود وارد آبادان شده بودند.
نیروهای عراقی از آن جهت منطقه ذوالفقاری را انتخاب کرده بودند که با استفاده از پوشش نخلستان‌ها بتوانند از دید رزمندگان اسلام دور مانده و به راحتی وارد شهر شوند؛ عبور از این قسمت آسان‌تر از عبور از رودخانه کارون در جنوب خرمشهر بود.
با چنین وضعیتی آبادان در یک محاصره 330درجه‌ای قرار می‌گرفت و عبور از رودخانه بهمنشیر می‌توانست آن را با خطر جدی روبه‌رو کند.
دشمن می پنداشت اگر بتواند از این رودخانه بگذرد، آبادان را برای همیشه از آن خود کرده است.
در واقع در پی دستور امام (ره) یکی از 4 عملیات بزرگ و برجسته تاریخ دفاع مقدس رقم خورد که به عنوان یک نقطه عطف در انتقال راهبرد جنگ از آن یاد می‌شود.محسن رضایی درباره اهمیت این عملیات می‌گوید: عملیات ثامن الائمه (ع) نقطه عطف و به عنوان مبداء آغاز راهبرد مرحله دوم جنگ است و یکی از نقاط اعتماد به نفس در راهبرد مرحله دوم، عملیات ثامن الائمه (ع) بود که حلقه واسط و مبداء تحول به شمار می‌رفت.
طرح مانور
به دنبال فرمان امام خمینی (ره) طرحهای مشترک سپاه و ارتش برای شکست حصر آبادان شکل گرفت.
در طرح مانور، 3 محور عمده و یک محور فرعی برای انجام عملیات در نظر گرفته شده بود: محور شمالی شامل منطقه دارخوین و محمدیه و محور جنوبی شامل محور فیاضیه و ایستگاه 7 بود.
بر اساس این طرح، تلاش فرعی نیروها برای پشتیبانی نیز در محور جاده ماهشهر- آبادان انجام می‌شد.
در این میان، محور دارخوین و فیاضیه با هدف تصرف و تامین پل‌های حفار و قصبه دارای اهمیت بیشتری بودند و در صورت برخورداری نیروهای خودی از سرعت عمل، امکان انهدام و اسارت بسیاری از افراد دشمن در این محور وجود داشت.
در مجموع به نظر می‌رسید، دشمن به دلیل برخورداری از نیروهای احتیاط و به ویژه امکان به کارگیری لشکرهای 5 مکانیزه و 9 زرهی تحت امر سپاه سوم، در موضع برتری قرار داشت، لیکن نیروهای خودی با توجه به شناخت دقیق از دشمن، ویژگی برتر عملیاتی، ترکیب جدید سپاه و ارتش که پیش از این هرگز در این سطح وجود نداشت و بهره‌برداری مناسب از زمین، از موقعیت بهتری برخوردار بودند.
افزون بر این، دشمن به لحاظ درک و باوری که از توان نیروهای خودی داشت، به طور نسبی در غافلگیری به سر می‌برد و این عوامل در مجموع می‌توانست دستیابی به پیروزی را برای نیروهای ایران آسان کند.
شرح عملیات
ساعت یک بامداد روز پنجم مهر 1360 رزمندگان اسلام عملیاتی را با رمز «نصر من‌الله و فتح قریب» آغاز کردند که پس از2روز به بار نشست و فرمان امام خمینی(ره) مبنی بر ضرورت شکست حصر آبادن با موفقیت اجرا شد.
مقاومت اولیه نیروهای عراقی در برخی از محورها و به ویژه تداوم آن در منطقه پل حفار، نشان دهنده هوشیاری نسبی دشمن بود ولی شناخت نادرست فرماندهان نظامی عراق نسبت به توان نیروهای خودی که بر مبنای برآوردهای عملیات ناکام پیشین ایجاد شده بود، سبب شد در برابر حمله نیروهای ایرانی واکنش مناسبی نشان ندهند.
با روشن شدن هوا و ادامه پیشروی نیروهای ایران از محور شمالی به سمت پل مارد و تهدید عقبه نیروهای دشمن، نخستین ضربه شکننده بر نیروهای عراقی وارد آمد. با این حال، نیروهای دشمن در منطقه پل حفار همچنان مقاومت می‌کردند.
گستردگی محورهای تهاجم و عقب‌ماندگی دشمن سبب شد تا نیروهای خودی با به دست گرفتن ابتکار عمل و ادامه پیشروی در محورهای مختلف، دشمن را تحت فشار قرار دهند.
از سوی دیگر، در پی تغییر وضعیت میدان نبرد، فرماندهی نیروهای عراق تلاش می‌کرد تا تاریک شدن هوا به مقاومت در پل حفار ادامه دهد.
دشمن قصد داشت با تقویت منطقه، ابتدا منطقه سرپل را حفظ کند و پس از آن، با نصب پل روی رودخانه کارون، نیروهای محاصره شده را نجات دهد و سپس با استقرار در منطقه غرب رودخانه کارون از ادامه پیشروی نیروهای ایرانی جلوگیری کند.
با آزاد شدن جاده ماهشهر- آبادان در ساعت 8:32 بامداد روز پنجم مهر و پیشروی نیروهای خودی از شمال به جنوب و تصرف پل قصبه، امکان مقاومت از عراقی‌ها گرفته شده بود. در بعد از ظهر همان روز بخشی از پل حفار تصرف شده بود ولی عراقی‌ها برای باز نگه داشتن عقبه نیروهای محاصره شده خود در شرق کارون، همچنان مقاومت می کردند، چنان که با تاریک شدن هوا حرکت ستون نیروهای دشمن از اهواز به سمت خرمشهر دیده می‌شد.
به این ترتیب، روز اول عملیات در حالی به پایان رسید که دشمن به دلیل عقب‌ماندگی، توان مقابله نداشت و تنها، به تاریک شدن هوا، باز نگاه داشتن پل حفار برای تقویت منطقه یا امکان عقب نشینی نیروهای محاصره شده امید بسته بود.
در روز دوم عملیات در حالی که پیشروی نیروهای خودی همچنان ادامه داشت، دشمن واکنش جدی از خود نشان نداد و از بعدازظهر همان روز نیروهای عراقی به تدریج تسلیم شده یا عقب‌نشینی کردند و سرانجام در پایان این روز عملاً منطقه سرپل دشمن آزاد شد.
در روز سوم عملیات نیز در پی پاکسازی منطقه، محاصره آبادان به پایان رسید و فرمان امام خمینی (ره) مبنی بر شکستن حصر آبادان، در مدت 48 ساعت تحقق یافت و نیروهای خودی پس از پاکسازی کامل منطقه، در ساحل شرقی رودخانه کارون استقرار یافتند.
در این عملیات علاوه بر آزادسازی منطقه اشغالی در شرق رودخانه، بخش وسیعی از نیروهای خودی آزاد و برای عملیات بعدی آماده شدند.
آزاد سازی 150 کیلومتر مربع از خاک میهن اسلامی شامل 2جاده استراتژیک اهواز- آبادان و ماهشهر- آبادان و خروج شهر آبادان از محاصره، اسارت 1800 نفر از نیروهای دشمن ،کشته و زخمی شدن 1500 تا 2000 نفر از نیروهای عراقی و انهدام 90 دستگاه تانک و نفربر، به غنیمت گرفتن 100 دستگاه تانک و 60 دستگاه نفربر، 3 دستگاه لودر و 150 دستگاه خودرو و انهدام 3فروند هواپیما و یک فروند هلیکوپتر دشمن از پیامدهای این عملیات بود. صدام پس از این شکست 7نفر از فرماندهان خود را تیرباران کرد.
گرد آوری و تدوین: مجید مهرابی
برچسب‌ها:
خرمشهر
مختصات: شرقی۴۸°۱۱′ شمالی۳۰°۲۶′ / °۴۸٫۱۸شرقی °۳۰٫۴۳شمالی (نقشه)
| خرمشهر مُحَمَّره |
||
|---|---|---|
|
خرمشهر در جریان جنگ ایران و عراق. |
||
| اطلاعات کلی | ||
| کشور |  ایران |
|
| استان | خوزستان | |
| شهرستان | خرمشهر | |
| بخش | مرکزی | |
| نام(های) قدیمی | مُحَمَّره[۱] | |
| مردم | ||
| جمعیت | ۱۲۳٬۸۶۶ نفر[۲] | |
| زبان گفتاری | عربی و فارسی | |
| مذهب | شیعه | |
| اطلاعات شهری | ||
| وبگاه | شهرداری خرمشهر | |
خرمشهر به عربی محمره یکی از شهرهای جنوبی استان خوزستان و مرکز شهرستان خرمشهر است. این شهر در محل تلاقی رودخانه‌های اروندرود و کارون و در ناحیه‌ای باتلاقی و پست در دلتای رودخانهٔ اروندرود به قرار گرفته و ۲۳ کیلومتر مربع مساحت دارد.[۱]
خرمشهر به‌جهت واقع‌شدن در مجاورت خلیج فارس و کشور عراق، از اهمیت استراتژیک اقتصادی، تجاری و سیاسی ویژه‌ای برخوردار است. این شهر در انتهایی‌ترین نقطه استان خوزستان قرار گرفته و اسکله‌های آن در کرانه‌های رودخانهٔ اروندرود جای گرفته‌است.[۱]
نخستین اسکلهٔ خرمشهر در سال ۱۳۰۸ خورشیدی و در جریان پهلوگرفتن یک فروند اقیانوس‌پیما به بهره‌برداری رسید. با ساخت ۶ اسکلهٔ بزرگ دیگر در کرانه‌های اروندرود، این بندر در جریان جنگ جهانی دوم به پیروزی متفقین کمک بسیار بزرگی نمود.[۱]
اسکلهٔ بتنی مجهزتری با ۳۶۰ متر ارتفاع و ۳۲٫۸ متر عرض، پس از پایان جنگ جهانی دوم در خرمشهر ساخته شد. ساختمان این بندر نیز در سال ۱۳۳۴ خورشیدی احداث گردید. این ساختمان در سال ۱۳۳۷ خورشیدی تغییراتی را متحمل شد و سرانجام در سال ۱۳۴۰ خورشیدی با تخصیص اعتبار، مجهزتر گردید. با اجرای طرحهای توسعه در خرمشهر، طول اسکلهٔ آن به ۱۳۵۰ متر و تعداد اسکله‌های آن به ۱۹ اسلکه رسید.[۱]
با بهره‌برداری از اسکلهٔ چهارم خرمشهر در سال ۱۳۷۱ خورشیدی، نخستین کشتی‌های باری با ۸۵ تن بار از این بندر به سمت کویت به حرکت درآمدند. در همین سال بود که نخستین کشتی تجاری با ۱۶۰ تن بار از امارات متحده عربی وارد خرمشهر شده و در آن پهلو گرفت. امروزه این بندر ۲۰ اسکلهٔ بزرگ را در خود جای داده و حداکثر ارتفاع کشتی‌هایی که در آن پهلو می‌گیرند، به ۶ متر می‌رسد. خرمشهر روزانه توان تخلیهٔ ۴۰۰۰ تا ۶۰۰۰ تن بار را دارد.[۱]
محتویات[نهفتن] |
وجه تسمیه [ویرایش]
قدیمی‌ترین نامی که از این شهر مانده‌است، نام «خاراکس» است که مورخین بنای آن را به اسکندر مقدونی نسبت می‌دهند [۳]. برخی نیز بنای آن را پیش از اسکندری می‌دانند و معتقدند که خاراکس پایتخت پادشاهی میسان بوده که در قرن‌دوم پیش از میلاد مسیح در جنوب عراق و جنوب غربی ایران تشکیل شده .مملکت میسان را «اسبار سیز» در سال ۱۲۷ ق.م در جلگه‌ای وسیعی که از شمال به جنوب پادشاهی بابل و از جنوب به پادشاهی عیلام متصل بود، تاسیس کرد [۴]. این شهر پس از اسکندر مقدونی ویران شد و به طور کلی از میان رفت چندی بعد در همان محل، شهری به نام « بیان» بنا شد[۵] بیان» در محل همین روستای بیان فعلی شکل گرفته باشند. گویا در دوره‌های پیش از اسلام به منظوراتصال کارون به اروند رود نهری حفر شده و در شمال این نهر، آبادی پدید آمد. از همان دوره نام این نهر یا کانال را «بیان» نامیدند و آبادی مزبور را به همین نام نام‌گذاری کردند [۶] در قرون اخیر دیگر ذکر ی از « بیان » نیست . بلکه آن چه در منابع و کتب تاریخی آمده نام « کوت المُحَمَّره » و پس از آن « المحمره » بوده‌است. نخستین باری که نام « المُحَمَّره » در کتب و منابع ذکر شده سال ۱۸۱۰ میلادی ۲۲۵۱ هـ. ق است [۷] این امر بیانگر این است که بنای مُحَمَّره به سال‌های پیش از آن باز می‌گردد. بعدها در داستان نبرد شیخ غیث و هم پیمان او شیخ حمود با والی بغداد ۱۸۲۶ میلادی ۱۲۴۱ هـ. ق نام « کوت المُحَمَّره » برای دومین بار ذکر شده‌است [۸] در آن دوره مُحَمَّره محل استقرار تیره‌ای از بنی کعب به نام آلبوکاسب به زعامت شیخ مرداو بن علی کاسب بود. پس از وفات شیخ مرداو پسر او حاج یوسف جانشین وی شد. در آن دوره این شهر جزء قلمرو شیخ المشایخ فلاحیه یعنی شیخ ثامر بنی کعب بود و شیوخ آلبوکاسب فرمانبردار او بودند. در همان سال‌ها به دستور شیخ ثامر کعبی، حاج یوسف متصدی احداث بندر در آن شهر شد. [۹] خرمشهر در زمان حکومت شیخ خزعل «مُحَمَّره» خوانده می‌شد؛
پیشینه [ویرایش]
خرمشهر در زمان حکومت شیخ‌های بنی‌کعب بر این شهر در اویل سدهٔ سیزدهم هجری، شهری کوچکی و عقب‌افتاده بود. در سال ۱۲۳۵ هجری بارویی به دور آن کشیدند و پس از آن، خرمشهر پیش‌رفت‌های بسیاری نمود و به‌عنوان بندری مهم و تجاری در سطح منطقه شناخته شد. با حملهٔ امپراتوری عثمانی به ایران، این شهر نیز مورد هجوم سپاهیان عثمانی قرار گرفت و به یک بندر آزاد تبدیل شد.[۱۰]
خرمشهر در طول سدهٔ بیستم، چهاربار موردهجوم قرار گرفت. در همین دوران بود که امپراتوری عثمانی از قرارگرفتن بندر خرمشهر در نزدکی بندر بصره، خسارت‌های فراوانی را متحمل شد؛ از همین‌روی حاکم آن زمان بغداد که علی‌رضا پاشا نام داشت، در سال ۱۲۳۵ هجری و به هنگام لشکرکشی محمد شاه قاجار به هرات، از فرصت استفاده نمود و سپاهی ترتیب داد و با هجوم به خرمشهر، این شهر را غارت کرده و ویرانش ساخت.[۱۰] با احداث بندر محمره تجارت در این شهر رونق گرفت و روز به روز بر جمعیت این شهر افزوده شد، بنحوی که در ژانویه سال ۱۸۴۸ میلادی به هنگام سفر راولنسون به این شهر بیست و پنج کشتی اقیانوس پیما در بندر آن شهر لنگر انداخته بودند، در حالی که تعداد این گونه کشتی ها در بندر بصره فقط شش کشتی بود [۱۱] رونق تجارت در بندر محمره و پهلو گرفتن کشتی های تجاری در آن، باعث کاهش درآمد گمرکات و همچنین کاهش درآمد بندر بصره شد . والیان بغداد نیز که همواره محمره را جزء خاک عثمانی می دانستند قادر به تحمل این وضع نبودند . در این هنگام حاکم این شهر، حاج جابر برادر حاج یوسف بود، او از طرف شیخ ثامر کعبی به عنوان حاکم محمره تعیین شده بود. نزدیکی انگلیسی ها با حاج خان، خشم و غضب فرانسوی ها را به دنبال داشت. از این رو فونتانیه کنسول فرانسه در بغداد، دولت عثمانی را علیه حاج جابر تحریک کرده، آنها را به حمله بر محمره تشویق کرد [۱۲]
امپراتوری عثمانی در سال ۱۲۵۴ هجری مجدداً خرمشهر را موردحملهٔ خود قرار داد و شهر را با خاک یکسان ساخت. امیرکبیر برای دفع خطر حملهٔ عثمانی‌ها، سپاه مرزبانی قدرت‌مندی را در خرمشهر سازماندهی کرد و محمدخان بن جابرخان را فرمانده این سپاه قرار داد. در سال ۱۲۶۶ هجری، والی خرمشهر پرچم ایران را در این شهر به اهتزاز درآورد و از جانب امیرکبیر مورد تشویق قرار گرفت و لقب خان به او داده شد.[۱۰]
آبادی بیان [ویرایش]
آگاهی‌ها و دانسته ها در بارهی این آبادی بسیار اندک است و معلوم نیست این آبادی تا چه دوره‌ای برپا و آباد بوده است. اما آنچه مسلم است این است که تا قرن چهارم هجری قمری این آبادی وجود داشته و مقدسی در کتاب خود از آن یاد کرده است. [۱۳] به احتمال زیاد خرمشهر فعلی در جای دیگری غیر از «بیان» بنا شده است. احتمال قریب به یقین این است که پس از ویرانی «بیان» و از بین رفتن آن، آبادی جدید برپا شده است. اما به همان اندازه که تاریخ ویرانی «بیان» نامشخص است، تاریخ و زمان دقیق بنای شهر جدید نیز نامعلوم است. شیخ فتح‌اله‌بن‌علوان کعبی (تولد ۱۰۵۳ ق) در کتاب خویش هیچ گونه نامی از «بیان» و یا نام بعدی آن نکرده است. [۱۴] پیش از آن نیز به هنگام ذکر نبردها و یا لشکرکشی‌های مشعشعیان با حریفان ور قبای ریز و درشت. از بصره سخن به میان آمده‌است اما از « بیان» و یا نام بعدی آن اثر و نشانی نیست . در داستان شیخ سلمان کعبی و شکستن سد سابله توسط کریم خان زند به سال ۱۷۶۵ میلادی ۱۱۷۹ هـ ق نام « حفار » و « محرزی» آمده، اما از این شهر خبری نیست [۱۵]
جمعیت [ویرایش]
جمعیت خرمشهر برپایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ خورشیدی مرکز آمار ایران بالغ بر ۱۲۳٬۸۶۶ نفر بوده که از این تعداد، ۶۲٬۰۵۴ نفر مرد و ۶۱٬۸۱۲ نفر زن بوده‌اند. همچنین شمار خانوارهای ساکن این شهر در این سال، بالغ بر ۲۶٬۳۸۵ خانوار بوده‌است.[۲]
موقعیت جغرافیایی [ویرایش]
 |
اهواز | |
||
| بندر ماهشهر |  |
بصره و ناصریه | ||
 خرمشهر  |
||||
 |
||||
| خلیج فارس و کویت |
برچسب‌ها:
در مورخه 17/1/91 دبیران سازمانهای مردم نهاد سراسر استان خوزستان با جناب آقای رسولی نژاد معاونت محترم امور حقوقی ، امور مجلس و استانهای وزارت ورزش و جوانان دیدار نمودند .
در این دیدار ضمن حضور جمع کثیری از دبیران و فعالان اجتماعی سراسر استان ، چهره های شاخصی همچون جناب آقای سودانی نماینده محترم اهواز در مجلس شورای اسلامی ، جناب آقای امینی معاونت محترم امور جوانان وزارت ورزش و جوانان ، جناب آقای مهندس عامری گلستان معاون محترم استاندار ، جناب آقای گرشاسبی مدیر کل محترم ورزش و جوانان استان ، جناب آقای نوری معاون محترم امور جوانان استان ، حضور داشتند .
در این همایش جناب آقای جلیلی دبیر موسسه ای از شوشتر - حسین موتورچی دبیر جمعیت پرسشگران جوان از خرمشهر و جناب آقای سید فضل الدین موسوی دبیر موسسه پنج تن آل عبا از اهواز ، به نمایندگی از 200 سازمان مردم نهاد استان خوزستان به ترتیب به ایراد سخنرانی پرداختند .
برچسب‌ها: